İmam Şafiî'nin Ashab-ı Kiram Hakkındaki Sözleri

[ebu_hureyre]

1. Beyhaki, Şafiî'den şöyle dediğini nakletmektedir:

"Yüce Allah Kur'ân'da, Tevrat'ta ve İncil'de Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in ashabından övgüyle söz etmiştir. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in de onların faziletlerini, kendilerinden sonra gelecekler için söz konusu olmayacak kadar ileri derecede dile getirmiştir. Allah'ın rahmeti hepsinin üzerine olsun.

Onları sıddîklarin, şehidlerin, salihlerin en üstün mevkilerine ulaşmak gibi onlara ihsan ettiği mertebe dolayısıyla onları tebrik etmiştir.

Onlar Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in sünnetlerini bize aktardılar.

Vahiy üzerine inmeye devam ediyorken onu gördüler.

Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in genel, özel, azim ve yol göstericilik itibariyle neyi murad ettiğini bildiler.

Bizim bildiğimiz ve bilmediğimiz bütün sünnetlerini onlar bildiler.

İlim içtihad, vera' ve akıl konularında hep bizden üstündürler.

Kendisiyle bir ilmin elde edildiği, bir ilmin istinbat edildiği bütün hususlarda bizden ileridirler. Onların görüşleri bize göre, bizim kendimiz için öngördüğümüz görüşlerimize oranla daha çok övülmeye değer ve bizim için daha da uygundur. Doğrusunu en iyi bilen Allah'tır." (Menâkıbu'ş-Şafiî, I, 442)

2. Beyhaki, er-Rabi b. Süleyman'dan şöyle dediğini rivayet etmektedir:

"Ben Şafiî'yi (ashabdan) faziletli olan ile ilgili olarak şunları söylerken dinledim:

Ebu Bekir, Ömer, Osman ve Ali" (Menâkıbu'ş-Şafiî, I, 432)

3. Beyhaki, Muhammed b. Abdullah b. Abdu'l-Hakem'den şöyle dediğini nakletmektedir:

"Ben Şafiî'yi şöyle derken dinledim:

Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'den sonra insanlar arasında en faziletli olanlar Ebu Bekir, sonra Ömer, sonra Osman, sonra Ali'dir. -Allah onlardan razı olsun- (Menâkıbu'ş-Şafiî, I, 433)

(Muhammed b. Abdullah b. Abdu'l-Hakem; Mısırlı olup künyesi Ebu Abdullah'tır. Şirazî onun hakkında şunları söylemektedir:

"Şafiî ile birlikte bulundu, ondan fıkıh öğrendi. Mihne (Kur'ân'ın mahluk olduğu fitnesi) sırasında Bağdad'a İbn Ebî Duâd'a götürüldü. Ondan istenileni yerine getirmedi, o da Mısır'a geri döndürüldü... 262 h. yılında vefat etti." (Tabakâtu'l-Fukaha, s. 99) Ayrıca bk. İbn Hidayetullah, Tabakâtu'ş-Şafiîyye, s. 30; Şezerâtu'z-Zeheb, II, 154)

4. el-Herevî, Yusuf b. Yahya el-Buveyti'den şöyle dediğini rivayet etmektedir:

"Şafiî'ye:

Rafızî bir kimse arkasında namaz kılalım mı? diye sorduk. O:

Hayır, Rafızi, kaderci ve mürcie hiçbir kimsenin arkasında namaz kılma.

Ben: Bize onların niteliklerini anlat dedim.

Şöyle dedi:

Kim iman sözden ibarettir derse o mürciedir.

Kim Ebu Bekir ve Ömer hak halife değildir derse o Rafızîdir,

Kim de Allah'ın meşietini kendisine ait kabul ederse o da kaderiyecidir." (Zemmu'l-Kelâm, vr. 215; Zehebî, es-Siyer, X, 31'de bunu zikretmektedir.)