İmam Şafiî'nin Kelâm İlmini ve Din Hakkında Tartışmayı Nehyetmesi

[ebu_hureyre]

el-Herevî, er-Rabi b. Süleyman'dan şöyle dediğini nakletmektedir:

"Ben Şafiî'yi şöyle derken dinledim:

... Bir adam ilim kitablarını bir başkasına vasiyet edecek olursa kitabları arasında kelâma dair kitablar da bulunuyorsa bu kitablar vasiyetin kapsamına girmez. Çünkü kelâm ilimden sayılmaz." (Zemmu'l-Kelâm, vr. 213; Zehebi, es-Siyer, X, 30)

2. Herevî, el-Hasen ez-Zaferani'den şöyle dediğini rivayet etmektedir:

"Şafiî'yi şöyle derken dinledim:

"Ben kelâma dair bir kişiyle bir defa tartıştım mı mutlaka bundan dolayı Allah'tan da mağfiret dilemişimdir." (Zemmu'l Kelâm, vr. 213; Zehebi, Siyer, X, 30)

3. Yine el-Herevî, er-Rabi b. Süleyman'dan şöyle dediğini rivayet etmektedir:

"Şafiî dedi ki:

Ben herbir muhalif kimseye dair büyükçe bir kitap hazırlamak istesem bunu yapabilirim; fakat kelâm ile benim işim yok. Kelâmdan herhangi bir şeyin de bana nis-bet edilmesini de arzu etmiyorum." (Zemmu'l Kelâm, vr. 215)

4. İbn Batta, Ebu Sevr'den şöyle dediğini rivayet etmektedir:

"Şafiî bana dedi ki:

Kelâmdan herhangi bir şeye bürünüp de iflah olmuş kimse görmedim." (el-İbanetu'l-Kübra, s. 535-536)

5. el-Herevî, Yunus el-Mısrî'den şöyle dediğini rivayet etmektedir:

"Şafiî dedi ki:

Yüce Allah'ın, Allah'a şirk koşmanın dışında yasaklamış olduğu her bir şeye bir kimseyi mübtela kılması onu kelâma mübtela kılmasından daha hayırlıdır." (İbn Ebi Hatim, Menâkibu'ş-Şafiî, s. 182)

İşte İmam Şafiî'nin -Allah'ın rahmeti üzerine olsun- dinin esasları ile ilgili meselelere dair görüşleri ve kelâm ilmine karşı tutumu budur.